ԵԽԽՎ-ն, “Որոգայթը” եւ ցույցերը Երեւանում

Անցնող շաբաթվա քաղաքական համապատկերում ԵԽԽՎ նստաշրջանից առաջ համաներումը թերեւս լրատվամիջոցների առաջին էջերում ամենից շատ հայտնված լուրն էր: Ընդ որում, ազատված քաղբանտարկյալների մեկնաբանությունները միանշանակ չէին: “Կիսատ հանդուրժողականություն, ներողամտություն, մեծահոգություն, համաներում չի լինում“,-հայտարարեցին նրանք: Ապա ներքաղաքական այլ բանավեճերում խորացած ու այլ համատեքստում քննարկված համաներումը դարձավ փոքրիկ ակցիա նախագահականի դիմաց, որը, բնականաբար խոչընդոտվեց: Քաղաքական ենթատեքստում բանտարկված համարվող Արման Բաբաջանյանի համար ցույց կամակերպած մի խումբ լրագրողներին առհասարակ արգելվեց մոտենալ նախագահականին:

Ի դեպ, ցույցների մասին. անցած շաբաթվա իրադարձությունների համատեքստում հարկ ենք համարում հիշել մի խումբ ջավախահայերի ու նրանց աջակիցների ցույցը Մարիոթ հյուրանոցի դիմաց, որտեղ իջեւանել էր Վրաստանի նախագահ Միխայիլ Սահակաշվիլին եւ որը եւս խոչընդոտվեց: Կարծես թե արդեն ամրագրված ավանդույթի համաձայն քաղաքային ոստիկանական ուժերը առանց բացառության “ցրում եւ կասեցնում են” բոլոր տիպի մարդկանց խմբումները: Նույն տրամաբանությամբ շուտով քաղաքում բացօթյա համերգները գուցե եւս “ցրվեն”: Ինչեւէ, շարունակելով Սահակաշվիլու այցելության եւ պատգամավոր Շիրակ Թորոսյանի` Վրաստան մուտք գործելը արգելելու համար ձախողված ակցիայի թեմայով, նշենք, որ Ռուսաստանը Սահակաշվիլուն պատվո շքանշանի հանձնումը Ռուսաստանին ապտակ հասցնել համարեց:

Էդուարդ Շարմազանով. “ՀՀԿ եւ ԲՀԿ միջեւ լուրջ տարաձայնությունների առիթ չկա”

Դուք ինքներդ գո՞հ եք Երեւանի քաղաքապետի ընտրությունների ընթացքից եւ արդյունքներից:

Նախ նշեմ, որ ընդհանուր առմամբ դրական եմ գնահատում Երեւանի ավագանու ընտրությունների քարոզչության ընթացքը, որովհետեւ բոլոր քաղաքական ուժերը իրենց կոռեկտ պահեցին եւ քարոզարշավը հիմնականում եղել է ծրագրերի քաղաքական մրցակցության համատեքստում: Իսկ ընտրությունների օրը գնահատում եմ լավ, ոչ թե նրա համար, որ մենք հաղթեցինք, այլ այն պարզ պատճառով, որ այս ընտրությունները ցույց տվեցին, որ մենք կարող ենք լավ ընտրություններ կազմակերպել: Այո, կան բազմաթիվ թերություններ: Այդ թերությունները արձանագրել էին համապատասխան մարմինները եւ պատահական չէ, որ 6 տեղամասերում վերահաշվարկներ տեղի ունեցան:

Հիմնականում բախումները Հանրապետականի եւ Բարգավաճի միջեւ էր: Դա ինչո՞վ եք պայմանավորում:

Ես չեմ կարծում, որ դա ՀՀԿ եւ ԲՀԿ միջեւ լուրջ տարաձայնությունների առիթ է տալիս: Ընտրությունները դա մրցակցություն է, որը բաց է մրցակցության համար եւ կարող են որոշակի անձնական խնդիրներ ավելի ցայտուն լինել մրցապրոցեսի ժամանակ: Բայց այն, որ պայքարը գնում էր հիմնականում ՀՀԿ եւ ԲՀԿ միջեւ, դուք ասացիք:

Ի՞նչ է փոխելու համաներումը

Այսօր տեղական ժամանակով ժամը 12-ին սկսեց Հայաստանի Ազգային ժողովը արտահերթ նիստը, որում քննարկում է համաներման հարցը: Համաներման առաջարկությունը ներկայացրել է Սերժ Սարգսյանը, ում նախաձեռնությամբ էլ հրավիրվել է արտահերթ նիստը: Միաժամանակ Խորհրդարանի շենքի մոտ հավաքված մարդիկ ակցիան են անում եւ պահանջում են քաղբանտարկյալների ազատ արձակումը: Հիշեցնենք, Սերժ Սարգսյանի ներկայացրած առաջարկում նախատեսվում է պատժից ազատել առավելագույնը երեք տարի ժամկետով ազատազրկվածներին։ Իսկ մարտի 1-2-ի դեպքերի հետ ձերբակալվածների մասով առաջարկում նշվում է.

“Պատժից ազատել դիտավորյալ հանցագործություն կատարելու համար նախկինում չդատված անձանց, որոնք դատապարտվել են առավելագույնը 5 տարի ժամկետով ազատազրկման եւ համաներման ուժի մեջ մտնելու օրվա դրությամբ կրել են ոչ պակաս, քան նշանակված պատժի մեկ երրորդը, ինչպես նաեւ նրանց, որոնք դատապարտվել են առավելագույնը 10 տարի ժամկետով ազատազրկման եւ համաներման որոշման ուժի մեջ մտնելու օրվա դրությամբ կրել են ոչ պակաս, քան նշանակված պատժի կեսը“:

Ընդդիմադիր «Դաշնակցությունը» իշխանություններին զսպել է փորձելո՞ւ

Այսօր ՀՅԴ դաշնակցությունը պաշտոնապես հայտատարեց կոալիցիայից դուրս գալու մասին: ՀՅԴ ԳՄ անդամ Արմեն Ռուստամյանը այսօր պարզաբանեց, որ կոալիցիայիս դուրս գալու պատճառը ԼՂ հիմնախնդրի եւ Հայ-թուրքական հարաբերությունների վերաբերյալ Սերժ Սարգսյանի որդեգրած քաղաքականությանն է: Արտաքին քաղաքականության ոլորտում մենք տարաձայնություններ ենք ունեցել նաեւ Ռոբերտ Քոչարյանի հետ, սակայն այս անգամ տարաձայնություններն անհաղթահարելի էին:

ՀՅԴ-ն իր վերջնական որոշումը կայացրել է մասնավորապես հայ-թուրքական հարաբերությունները կարգավորելու վերաբերյալ Շվեյցարիայում ՀՀ-ի եւ Թուրքիայի ԱԳ նախարարների միջեւ կնքված համաձայնագրից հետո: Արմեն Ռուստամյանն այսօր հաստատեց, որ նախորդ շաբաթ ինքն ու ՀՅԴ Բյուրոյի անդամ Հրանտ Մարգարյանը հանդիպել են Սերժ Սարգսյանին, սակայն այդ հանդիպումը չի փոխել ՀՅԴ-ին կոալիցիայից դուրս գալու որոշման վրա.
“Նախագահը մեզ վստահեցրել է, որ նույն տրամաբանությամբ շարունակելու է կարգավորել հայ-թուրքական հարաբերությունները”:

Դարձյալ Ղարաբաղ… հրադադարը խախտում է Ադրբեջանը

ԼՂՀ կարգավորման գործընթացի շուրջ վերջին զարգացումները այլեւս մտահոգիչ լինելուց փոխակերպվել են անհանգստացնող, սպառնացողի։ Ու մինչ Սերժ Սարգսյանը հարցազրույցում պարզաբանում է բանակցային գործընթացի նշանակությունն ու բառախաղերի իմաստը, ԼՂՀ ԱԳՆ մամլո ծառայությունը հայտնում է նոյեմբերի 15-ի լույս 16-ի գիշերը Ադրբեջանի զինված ուժերի հատուկ նշանակության ջոկատի կողմից ԼՂՀ զինված ուժերի դիրքերի հարավ-արեւելյան ուղղությամբ ԼՂՀ պաշտպանության բանակի թիկունքը ճեղքելու փորձերի մասին։ Եվ սա այն դեպքում, երբ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները այս օրերին պաշտոնական այցով գտնվում են ԼՂՀ-ում եւ Հայաստանում։ Եւ սա Ռուսաստանի, Հայաստանի եւ Ադրբեջանի նախագահների կողմից վերջերս ստորագրված մոսկովյան հռչակագրից անմիջապես հետո, որում մասնավորապես նշված է, որ կողմերը պատրաստ են քաղաքական ճանապարհով ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման միջոցով նպաստել տարածաշրջանում կայունության եւ անվտանգության մթնոլորտի հաստատմանը:

Ես կողմնակից եմ, որպեսզի Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը, Լեռնային Ղարաբաղի նախագահը ներգրավվեն բանակցային գործընթացում եւ համարում եմ, որ ամենից արդյունավետ ճանապարհը, երեւի, դա է, բայց Մայնդորֆյան հռչակագիրն որեւէ առնչություն չունի իմ ասած այս մտքի հետ, եւ այն երեք նախագահների կարծիքն է խնդրի լուծման մասին: Հռչակագիրը դա մի հանգրվան չէ, բուն բանակցությունների բաղկացուցիչ մաս չէ: Երեք երկրների նախագահներն ասում են, որ խնդիրը պետք է լուծվի քաղաքական ճանապարհով: Ես ուզում եմ մի քիչ ավելի պարզ բացատրել: Դրանից հետո ես եղել եմ Փարիզում, Եվրամիության կառույցներում, եւ եթե կամ Փարիզում, կամ Բրյուսելում առաջարկվեր մի փաստաթուղթ ստորագրել, որով եւս մենք կհավաստեինք մեր ցանկությունները` խնդրի խաղաղ լուծման համար, ես ի՞նչ պետք է անեի, պետք է ասեի սպասեք Լեռնային Ղարաբաղից մարդ հրավիրեմ: Անտրամաբանական է, չէ՞:

Վտանգավոր զարգացումներ ԼՂՀ շուրջ. “մի թիզ հող” կզիջե՞ն

Վերջին շրջանում ԼՂՀ կարգավորման կամ բանակցային զիջումների ֆորմատում Ղարաբաղին սպառնացող վերահաս վտանգի լուրերը ամենից շատն են մտահոգում եւ ամենից շատ տարատեսակ հակասական մեկնաբանությունների առիթ տալիս։Լարվածությունը սկսվում է ընդդիմության առաջնորդ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի ԼՂՀ հարցում նախազգուշական “թայմ աութ”-ով ու հավաստիացմամբ, թե իշխանությունը պատրաստվում է “զիջել” ԼՂՀ։Ապա Սերժ Սարգսյանն ինքը շփոթության մեջ է գցում, հայտարարելով, թե ԼՂ հիմնախնդրի լուծման Մադրիդյան սկզբունքներին ծանոթանալու ցանկություն ունեցողները կարող են այն գտնել միջազգային կազմակերպություններից մեկի ինտերնետային էջում, որին հետեւում է ԵԱՀԿ Երեւանյան գրասենյակի ղեկավարի պատասխանը, թե ԵԱՀԿ Երեւանյան գրասենյակը խնդրի կարգավորմամբ չի զբաղվում։Հարցի այլ կողմն է սրվում Թուրքիայի ակտիվացմամբ՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի աշխատանքների միանալու։Առհասարակ պաշտոնական Մոսկվայի թողտվությամբ “հայ-թուրքական հարաբերություններ” որպես այդպիսին սկսելու, ապա ՌԴ միջնորդությամբ ԼՂՀ հարցի կարգավորման նախաձեռնությունն ու եռակող համդիպումների հեռանկարը ինքը արդեն զգոնություն է պահանջում։ Եթե հիշենք նաեւ վերընտրված Իլհամ Ալիեւի հայտարարությունն այն մասին, որ “Ադրբեջանը երբեք չի ճանաչի Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը` ոչ 5 տարի անց, ոչ 10, ոչ էլ 20 եւ այդ հարցը երբեւէ բանակցությունների առարկա չի լինի”, ապա զգոնության խնդիրը կրկնակի սրվում է։ Ի՞նչ է ուրեմն իրականում կատարվում։

Ռուս-վրացական ինֆորմացիոն պատերազմներն ու Հայաստանը

Լարված դրությունը Հարավկովկասում շարունակում է մնալ վերջին օրերի ամենակարեւոր թեման եւ միջազգային հանրությունը շունչները պահած սպասում է հետագա զարգացումներին: Ու հենց այդ զարգացումների դիպլոմատիկ, բանակցային եւ այլ ձեւաչափի վճռորոշ հանդիպումներից զատ որոշ գնահատականներով այս պատերազմում բախտորոշ դերը ինֆորմացիոն քաղաքականությանն է ու կողմերը շարունակում են ինֆորմացիոն հարձակումները ողջ ուժով: Գնատահականներից մեկում պաշտոնական Թբիլիսին գրագետ PR քաղաքականություն է վարում, մինչ մեկ այլ աղբյուր հիշեցնում է մեզ Google-ի “հակավրացական” քաղաքականության մասին, հետո նաեւ ռուսական պրոպոգանդիստական ինֆորմացիոն քաղաքականության մասին: Այս օրերին բլոգինգը Վրաստանում նորաձեւ է, իսկ հակերային հարձակումները արդեն սովորական են դարձել:

Միեւնույն ժամանակ, եթե նախորդ շաբաթ դեռ քննարկում էինք վրաց-օսական պատերազմի իրական պատճառները, ապա այս շաբաթ հատկանշական է “հետեւանքների” եւ դիվանագիտական քայլերի քննարկումը: Հիշեցնեմ, որ նախորդ շաբաթվա”Ա1+”-ի բլոգի հարցման/Որն է վրաց-օսական պատերազմի հրահրման իրական պատճառը?/ արդյունքները ըստ այսօրվա տվյալների ցույց են տալիս, որ բլոգի ընթերցողների կարծիքները բաժանվել են երկու հիմնական մասերի` 22 տոկոսը կարծում է, որ պատերազմի իրական պատճառը Ռուսաստանի կովկասյան հավակնություններն են, մյուս 22 տոկոսը կարծում է, որ տատճառը Վրաստանի ՆԱՏՕ մտնելու հավակնություններն են: Ըստ ընթերցողների 19 տոկոսի կարծիքի պատերազմի հրահրման պատճառը իջազգային կառույցների շահախնդիր քաղաքականությանն ու ԱՄՆ-ի նավթային տիրապետությանը հասնելու ծրագիրն է, 15 տոկոսը կարծում է նաեւ պատճառը նաեւ վրաց ժողովրդի տարածքային ամբողջականությունը պահպանելու ձգտումն է: Հետաքրքիր է, որ ոչ մի մասնակից չի քվերակել “օսեթ ժողովրդի ազատագրական մղումի” օգտին, իսկ 4 տոկոսը այլ պատճառներ է տեսնում:

Վրաց-Օսական համակարտությունը այլեւս պատերազմ է…

Հարավային Օսիայի եւ Վրաստանի միջեւ լարված դրության, Ցխինվալիի մատույցներում ռազմական գործողությունները, առաջին տեղեկությունները զոհվածների, վիրավորվածների մասին, միջազգային կազմակերպությունների եւ գերտերությունների հայտարարությունները… այլեւս անտրամաբանական է վրաց-օսական “հարաբերությունները” հակամարտային որակել, սա ավելի շուտ պատերազմի վերսկսում կամ նման մի բան է:Հիշեցնենք, որ հենց այսօր կեսօրին ռուսական բանակի 58-րդ ստորոբաժանումը ազատագել են Ցխինվալին:

Միեւնույն ժամանակ ռուսական լրատվամիջոցների եւ պաշտոնական Թբիլիսիի ինֆորմացիոն պատերազմը վերջնականորեն խճճել է իրական դրությունը եւ տուժածների եւ վիրավորների իրական թիվը: Խոսվում է արդեն 1400 քաղաքացիական անձանց կորստի մասին: Վերջին օրվա ընթացքում դեպի Ռուսաստան տարհանվածների եւ հայրենիք վերադարձած ՀՀ քաղաքացիների թիվը վախենալու աստիճան մեծ է: