Նիկոլին չէին սպասում, բայց այսօր եկավ

Ընդհատակում գտնվող Նիկոլ Փաշինյանը վերադարձավ: Այս դեպքում դժվար է ասել` նա վերադարձա՞վ  Հայաստան, թե՞… Այսօր նա կամավոր հանձնվեց հայ իրավապահներին:  Կամավոր հանձնվելու պահը արձանագրեցին մի խումբ լրագրողներ:  Ամեն ինչ արվեց, որպեսզի հանկարծ չհայտարարվի, թե հետախուզման մեջ գտնվող  Նիկոլ Փաշինյանին իրավապահներն հայտնաբերել են ու ձերբակալել:

 Այսօր կարծես ոչ մեկը Նիկոլին չէր սպասում: Ենթադրվում էր` նա կգա վաղը, ելույթ կունենա Հայ ազգային կոնգրեսի հանրահավաքում, եւ… նրան նույն պահին կձերբակալեն:  Դե, պատկերացրեք… ինչ կլիներ Մատենադարանին հարակից հրապարակում: Շոուն չստացվեց,  բայց իշխանություններն  էլ զրկվեցին  հնարավորությունից` հայտարարելու, որ   Նիկոլին բերման են ենթարկել, թեկուզ հանրահավաքի պահին: Նիկոլն այսօր անձամբ, իր ոտքով  ներկայացավ Գլխավոր դատախազություն, որտեղից էլ նրան արագորեն խցկեցին մեքենա եւ տեղափոխեցին Կենտրոնի ոստիկանություն:

  Նիկոլ Փաշինյանն լրագրողներին հասցրեց ասել, թե ներկայացել է այսօր եւ ոչ թե վաղվա հանրահավաքին, որպեսզի չկարծեն թե ինքը պատրաստվում է հայտնվել իր համակիրների թիկունքում: Ավելին, վստահեցրել է, որ պայքարը շարունակվելու է:  «Հայկական ժամանակ» թերթի խմբագիրը նաեւ նշել է, թե վստահ է` իր նկատմամբ համաներումը չի կիրառվելու, սակայն նախընտրում է բանտը, որովհետեւ գտնում է, որ շատ քաղբանտարկյալներ ազատության մեջ են եւ ինքը կարող է իր պայքարը շարունակել բանտում:

 Նիկոլ Փաշինյանը արդեն բանտում է: Նրան տեղափոխել են «Երեւան-Կենտրոն» քրեակատարողական հիմնարկ: Առայժմ մեղադրանք չի առաջադրվել:

Որտե՞ղ էր  Նիկոլը, ի՞նչ էր անում այս 1 տարի 4 ամիսների ընթացքում, ի՞նչ պատժաչափ կառաջադրվի, համաներումը նրա նկատմամբ կկիրառվի՞, թե՞ ոչ, թերեւս կիմանանք Նիկոլ Փաշինյանի գործով դատավարության ընթացքում: Մի խոսքով` ամռանը չափից ավելի «շոգ» է լինելու:

ԵԽԽՎ-ն, “Որոգայթը” եւ ցույցերը Երեւանում

Անցնող շաբաթվա քաղաքական համապատկերում ԵԽԽՎ նստաշրջանից առաջ համաներումը թերեւս լրատվամիջոցների առաջին էջերում ամենից շատ հայտնված լուրն էր: Ընդ որում, ազատված քաղբանտարկյալների մեկնաբանությունները միանշանակ չէին: “Կիսատ հանդուրժողականություն, ներողամտություն, մեծահոգություն, համաներում չի լինում“,-հայտարարեցին նրանք: Ապա ներքաղաքական այլ բանավեճերում խորացած ու այլ համատեքստում քննարկված համաներումը դարձավ փոքրիկ ակցիա նախագահականի դիմաց, որը, բնականաբար խոչընդոտվեց: Քաղաքական ենթատեքստում բանտարկված համարվող Արման Բաբաջանյանի համար ցույց կամակերպած մի խումբ լրագրողներին առհասարակ արգելվեց մոտենալ նախագահականին:

Ի դեպ, ցույցների մասին. անցած շաբաթվա իրադարձությունների համատեքստում հարկ ենք համարում հիշել մի խումբ ջավախահայերի ու նրանց աջակիցների ցույցը Մարիոթ հյուրանոցի դիմաց, որտեղ իջեւանել էր Վրաստանի նախագահ Միխայիլ Սահակաշվիլին եւ որը եւս խոչընդոտվեց: Կարծես թե արդեն ամրագրված ավանդույթի համաձայն քաղաքային ոստիկանական ուժերը առանց բացառության “ցրում եւ կասեցնում են” բոլոր տիպի մարդկանց խմբումները: Նույն տրամաբանությամբ շուտով քաղաքում բացօթյա համերգները գուցե եւս “ցրվեն”: Ինչեւէ, շարունակելով Սահակաշվիլու այցելության եւ պատգամավոր Շիրակ Թորոսյանի` Վրաստան մուտք գործելը արգելելու համար ձախողված ակցիայի թեմայով, նշենք, որ Ռուսաստանը Սահակաշվիլուն պատվո շքանշանի հանձնումը Ռուսաստանին ապտակ հասցնել համարեց:

Ուղղեք ձեր հարցերը Ստեփան Դեմիրճյանին

Հարգելի ընթերցողներ, Երեւանի ՏԻՄ ընտրությունների համատեքստում Հայ Ազգային Կոնգրեսի ծրագրային քաղաքականությանն ու քարոզաշավին վերաբերվող ձեր բոլոր հարցերին կպատասխանի ՀԱԿ համամասնական ցուցակում 2-րդ հորիզոնակը զբաղեցնող, ՀԺԿ նախագահ Ստեփան Դեմիրճյանը:

Ուղղեք ձեր հարցերը մեր հյուրին մինչեւ վաղը` մայիսի 29-ը ժամը 15:00-ն, իսկ ժամը 16:00-ին լսեք նրա պատասխանները ուղիղ հեռարձակմամբ սեղմելով այստեղ:

Հաջորդիվ ներայացնում ենք նաեւ Ստեփան Դեմիրճյանի համառոտ կենսագրությունը:

Ծննդյան օրը, վայրը` 1959 թ. հունիսի 7-ին Երևանում:

Ընդդիմությունը հանրահավաք արեց ու տուն գնաց

Ու չնայած մարզերից Երեւան բերող տրանսպորտային խոչընդոտներին, չնայած մայրաքաղաքում ոստիկանության կուտակումներին, ընդդիմության հանրահավաքը կայացավ ու այսօր Մատենադարանի հարակից տարածքում բամամարդ հանրահավաքի մասնակիցները հիշեցին “Մարտի 1”-ի բոլոր զոհերի անունները մեկ առ մեկ եւ մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին նրանց հիշատակը:

Մասսայական հավաքների 4,5 ամսվա դադարից հետո հանրահավաքի մասնակիցների շարքերում հանդիպեցի նաեւ ընդդիմության քաղաքական հայացքներ չկիսողների, որոնք եկել էին պարզապես հետաքրքրությունից դրդված: Սովորականից մարդաշատ էր նաեւ հարթակը լրատվամիջոցների ներկայացուցիչներով, որոնք բազմաթիվ հարցեր էին պատրաստել ընդդիմության առաջնորդների համար:

Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի ելույթը, որը ՀՀ-ում մարտի 1-ի հետեւանքների, իշխանությունների անօրինությունների, տնտեսական ճգնաժամը կոծկելու քաղաքականության բացահայտումից մինչեւ հանրահավաքի անցկացման խոչընդոտներին էր անդրադառնում:

“Դառնալով օրվա խորհրդին, ցավով պետք է արձանագրել, որ մարտի 1 ի ողբերգության տարելիցը մենք ստիպված ենք նշել ընկճող մթնոլորտում: Բանտերը շարունակում են լցված մնալ շինծու մեղադրանքների հիման վրա քրեական հետապնդման ենթարկված մեր տասնյակ ընկերներով: Ամբողջ մի տարի իշխանությունները ոչինչ չեն արել ոճրագործության բուն պատասխանատուների՝ մարդասպանների, հրձիգների, խանութներ թալանողների բացահայտման ուղղությամբ, ընդհակառակը, ջանք չեն խնայել նրանց հանցագործությունները կոծկելու համար: Քաղաքապետարանը 94 անգամ ապօրինաբար մերժել է հանրահավաքներ ու երթեր անցկացնելու մեր դիմումները:

Մարտի 1-ին ընդառաջ…

“2008 թվականի մարտի 1–ին ոստիկանության և ցուցարարների միջև բախումներ տեղի ունեցան՝ ավելի սրելով երկրում փետրվարյան նախագահական ընտրությունների արդյունքների վիճարկումը։ Մարտի 1–ին՝ ընդամենը 20 ժամվա ընթացքում քաղաքի կենտրոնական տարբեր հատվածներում ոստիկանությունը առանց նախազգուշացնելու և դիմադրության հանդիպելու հարձակվեց ցուցարարների վրա, բանակցեց, հետ քաշվեց, վերադարձավ հարձակմանը, և ի վերջո թեժ մարտի մեջ մտավ ցուցարարների մի փոքր խմբի հետ։ Զոհվեց առնվազն տաս մարդ`ութ ցուցարար և ոստիկակության երկու ծառայող, իսկ շատերը վիրավորվեցին։ Երևանում մարտիմեկյան իրադարձությունների ամբողջական պատկերը դեռ պետք է ի հայտ գա։ Այսպես է սկսվում “Human Rights Watch”-ի զեկույցը Հայաստանի մասին, որի ընդհանուր գնահատականում 2008թ-ին Հայաստանում ժողովրդավարությունն էականորեն հետընթաց է ապրել:

Հայտնի իրադարձություններից 1 տարի անց, զանգվածային միջոցառումների տեւական դադարից հետո ընդդիմությունը դուրս է գալիս հանրահավաքի մարտի 1-ին եւ իր տարածած հայտարարության մեջ արդեն իսկ նշում է. “ՀԱՆՐԱՀԱՎԱՔՆ ԻՐԱԶԵԿՎԱԾ Է “Ժողովներ, հանրահավաքներ, երթեր և ցույցեր անցկացնելու մասին” օրենքի 12.6 հոդվածի ուժով”:
Ոստիկանապետ Ալիկ Սարգսյանն էլ ասում է, որ մարտի 1-ին ոստիկանությունն էլ ընդունելու է տուժողի կեցվածք, քանի որ մեկ տարի առաջ այդ օրը ոստիկանությունն էլ ունեցել է զոհ: “Եթե կուզեք, մենք էլ ենք հարգելու մեր զոհերի հիշատակը”,-ասում է Ալիկ Սարգսյանը եւ ավելացնում, որ իրենք ամբողջությամբ պատրաստ են մարտի 1-ին վերահսկել իրավիճակը: “Երեւանից պետք է վերանա վախի մթնոլորտը”,-հայտարարում է ոստիկանապետը:

Նիկոլ Փաշինյանը խոսեց

Մարտի 1-ի իրադարձություններից հետո հետախուզման մեջ գտնվող “Հայկական ժամանակ” օրաթերթի գլխավոր խմբագիր Նիկոլ Փաշինյանը բացառիկ հարցազրույց է տվել “Ազատություն” ռադիոկայանին։

-Դուք ընդհատակում եք, բայց ձեր հոդվածներից երևում է, որ տեղյակ եք Հայաստանի քաղաքական զարգացումներին։ Դուք հայտարարել էիք հեղափոխության մասին։ Ի՞նչ եղավ այդ հեղափոխությունը` հետաձգվե՞ց, լռվեց-մնա՞ց, թե՞ այժմ շարունակվում է։

– Իմ կարծիքով՝ հեղափոխության հետ ոչ մի վատ բան տեղի չի ունեցել։ Ընդհակառակը, վերջին 9 ամիսները ցույց տվեցին, որ Հայաստանում օրինականության, սահմանադրական կարգի, ժողովրդի իշխանության վերականգնման ոչ հեղափոխական բոլոր միջոցները սպառված են։Վերցնենք, թեկուզ, տեղական ինքնակառավարման մարմինների վերջին ընտրությունները։ Դրանցից բխող եզրակացությունը մեկն է` ժողովուրդը, որին պատկանում է իշխանություն ձևավորելու բացառիկ սահմանադրական իրավունքը, զրկված է այդ իրավունքի իրացման ազատությունից և հնարավորությունից։Ու հեղափոխությունը այդ ազատությունը վերականգնելու, Հայաստանում օրինականություն հաստատելու միակ տարբերակն է։Ի դեպ, հենց այս համատեքստում եմ դիտարկում ընդդիմության վերջին 8 ամիսների մարտավարությունը։ Համաժողովրդական շարժումը զերծ մնաց կոշտ քայլերից` ինչ-որ իմաստով իշխանություններին շանս տալով ապացուցել, որ առանց հեղափոխության, այսինքն` առանց գործող իշխանությունների հեռացման հնարավոր է երկրում հաստատել օրինականություն, վերականգնել քաղաքացիական իրավունքները, խոսքի ազատությունը, ազատ տնտեսական մրցակցությունը։ Բայց հենց իշխանությունն իր գործողություններով ապացուցեց, որ հեղափոխությունը օրինականության հաստատման միակ տարբերակն է։ Եվ ի դեպ, ուզում եմ ընդգծել, որ հեղափոխությունը մեր հանրության միասնականության վերականգնման միակ ճանապարհն է նույնպես, որովհետեւ Հայաստանի բոլոր քաղաքացիները կարող են միասնական լինել միայն այն դեպքում, երբ բոլորի համար գործում է նույն օրենքը, այդ օրենքը բոլորի համար գործում է նույն չափով։Ինչ խոսք, մեր հեղափոխությունը պետք է լինի թավշյա, անարյուն, խաղաղ, բայց սա ոչ միայն, ավելի ճիշտ` ոչ այնքան ընդդիմությունից, որքան իշխանությունից է կախված։