Հայաստան + Թուրքիա

 

 

 

 

 

 

 

 

Ուշ երեկոյան` համարյա կեսգիշերին արտգործնախարարությունը տարածել է երկու հաղորդագրություն.

 Շվեյցարիայի արտաքին գործերի դաշնային դեպարտամենտը, Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունները մամուլի հաղորդագրություն են տարածել, որում անդրադարձ է կատարվում հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման ընթացքին: Հաղորդագրության մեջ ասված է.

«Հայաստանի Հանրապետությունը և Թուրքիայի Հանրապետությունը համաձայնեցին սկսել ներքին քաղաքական խորհրդակցություններ` շվեյցարական միջնորդությամբ իրականացվող բանակցությունների ընթացքում նախաստորագրված հետևյալ երկու արձանագրությունների շուրջ. «Արձանագրություն երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման մասին» և «Արձանագրություն երկկողմ հարաբերությունների զարգացման մասին»։

Հիշյալ երկու Արձանագրությունները սահմանում են խելամիտ ժամկետում երկկողմ հարաբերությունների կարգավորման շրջանակ։ Ներքին քաղաքական խորհրդակցությունները կավարտվեն վեց շաբաթվա ընթացքում, որից հետո երկու Արաձանագրությունները կստորագրվեն և կներկայացվեն համապատասխան խորհրդարաններին` վավերացման համար։ Երկու կողմերը կգործադրեն իրենց առավելագույն ջանքերը վավերացման արագ առաջընթացի համար` համաձայն իրենց սահմանդրական և օրենսդրական գործընթացների։

Երկկողմ հարաբերությունների կարգավորումը կնպաստի տարածաշրջանային խաղաղությանն ու կայունությանը։

Հայաստանի Հանրապետությունը եւ Թուրքիայի Հանրապետությունը հանձն են առնում շարունակել համատեղ ջանքերը Շվեյցարիայի օժանդակությամբ»։

Հայաստանի և Թուրքիայի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին Արձանագրություն

Հայաստանի Հանրապետությունը և Թուրքիայի Հանրապետությունը.

Ձգտելով հաստատել բարիդրացիական հարաբերություններ և զարգացնել երկկողմ համագործակցությունը քաղաքական, տնտեսական, մշակութային և այլ ոլորտներում` ի շահ իրենց ժողովուրդների` համաձայն հարաբերությունների զարգացման մասին նույն օրը ստորագրված Արձանագրության,

Վկայակոչելով ՄԱԿ-ի Կանոնադրությամբ, Հելսինկյան Եզրափակիչ ակտով, Նոր Եվրոպայի համար Փարիզյան խարտիայով իրենց ստանձնած պարտավորությունները,

Վերահաստատելով հավասարության, ինքնիշխանության, այլ պետությունների ներքին գործերին չմիջամտելու, տարածքային ամբողջականության և սահմանների անխախտելիության սկզբունքները հարգելու իրենց երկկողմ և բազմակողմ պարտավորությունները,

Հաշվի առնելով երկու երկրների միջև` ամբողջ տարածաշրջանում խաղաղության, անվտանգության և կայունության ամրապնդմանը նպաստող, հավատի և վստահության միջավայր ստեղծելու, ուժի կիրառումից կամ դրա սպառնալիքից զերծ մնալու, վեճերի խաղաղ կարգավորման, մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների հարգման մթնոլորտ ստեղծելու կարևորությունը,

Վերահաստատելով երկու երկրների միջև գոյություն ունեցող ընդհանուր սահմանի փոխադարձ ճանաչումը` սահմանված միջազգային իրավունքի համապատասխան պայմանագրերով,

Կարևորելով իրենց որոշումը` բացելու ընդհանուր սահմանը,

Հաստատելով իրենց հանձնառությունը` ձեռնպահ մնալ բարիդրացիական հարաբերությունների ոգուն չհամապատասխանող քաղաքականություն վարելուց,

Դատապարտելով ահաբեկչության, բռնության և ծայրահեղականության բոլոր ձևերը` անկախ դրանց պատճառներից և խոստանալով ձեռնպահ մնալ նման գործողությունները խրախուսելուց ու հանդուրժելուց և համագործակցել դրանց դեմ պայքարում,

Հաստատելով ընդհանուր շահերի, բարի կամքի, փոխընբռնման, խաղաղության և ներդաշնակության խթանման վրա հիմնված հարաբերությունների նոր ձևեր և ուղիներ մշակելու իրենց պատրաստակամությունը,

Համաձայնեցին հիմնել դիվանագիտական հարաբերություններ սույն Արձանագրության ստորագրման օրվանից` Դիվանագիտական հարաբերությունների մասին Վիեննայի 1961թ. կոնվենցիայի համապատասխան, և փոխանակել դիվանագիտական ներկայացուցչություններ։

Սույն արձանագրությունը և Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև երկկողմ հարաբերությունների զարգացման մասին Արձանագրությունը ուժի մեջ են մտնում միևնույն օրը` վավերացման գործիքների փոխանակմանը հաջորդող ամսվա առաջին օրը։

Կատարված է …… ………, հայերեն, թուրքերեն և անգլերեն հավասարազոր կրկնօրինակներով։ Մեկնաբանության տարաձայնության դեպքում գերակայությունը կտրվի անգլերեն տեքստին։

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ , ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ

տարածվել է նաեւ ժամանակացույց

 …մինչ այդ, առավոտյան տարածվել էր Ս.Սարգսյանի հարցազրույցը

 Սերժ Սարգսյան. «Ես չեմ տեսնում պայմանավորվածությունների կատարման ձգտում Թուրքիայի կողմից»

 «Մենք ունենք պայմանավորվածություններ, եւ ես կարծում եմ, որ նորմալ եւ ճիշտ ճանապարհը այն է, երբ կողմերը կատարում են իրենց պայմանավորվածությունները: Ցավոք, ես մինչ օրս չեմ տեսել մեծ ցանկություն կամ ձգտում այդ պայմանավորվածությունների կատարման», – հայտարարել է Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը` BBC-ին տված հարցազրույցում պատասխանելով հայ – թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացին վերաբերող հարցին:

Նա վերահաստատել է ֆուտբոլի աշխարհի 2010 թվականի առաջնության ընտրական փուլի Թուրքիա – Հայաստան պատասխան հանդիպումը դիտելու համար Թուրքիա մեկնելու վերաբերյալ վերջերս իր արած հայտարարությունը. – «Ես երկու անգամ հայտարարել եմ այդ մասին, եւ հայտարարել եմ հետեւյալը. ես կգնամ Թուրքիա այդ խաղին, եթե մեր սահմանը արդեն բաց լինի, կամ էլ մենք գտնվենք դրա շեմին: Այսինքն, եթե թուրքերը կատարեն մեր պայմանավորվածությունները` դա կլինի մի բան, իսկ եթե չկատարեն` մեկ այլ բան»:

«Մեր ցանկությունը նույնն է` հաստատել հարաբերություններ առանց նախապայմանների», – վստահեցրել է Սերժ Սարգսյանը:

BBC-ի հարցին` «Պատրա՞ստ եք արդյոք զիջումների գնալ 1915 թվականի իրադարձությունների հարցում, եւ կանվանի՞ արդյոք Թուրքիան այդ իրադարձությունները ցեղասպանություն», Հայաստանի նախագահը արձագանքել է. – «Իհարկե, դա շատ կարեւոր է, կարեւոր է մեր ժողովրդի, կարեւոր է Թուրքիայի եւ ամբողջ աշխարհի համար. կարեւոր է, որ պատմական արդարությունը վերականգնվի, կարեւոր է, որ մեր ժողովուրդները կարողանան հաստատել նորմալ հարաբերություններ եւ, վերջապես, կարեւոր է, որ դա ապագայում չկրկնվի: Սակայն մենք չենք դիտում ցեղասպանության ճանաչումը որպես նախապայման»:

«Այսինքն, գոյություն ունի փոխզիջման հնարավորությո՞ւն», – այս հարցին Սերժ Սարգսյանը հակադարձել է. – «Ոչ, դա չի կարելի անվանել փոխզիջում: Դա այն դեպքը չէ, երբ կարելի է խոսել փոխզիջման մասին: Մենք ասում ենք` այո, եղել է ցեղասպանություն, եւ անկախ նրանից` ընդունում է արդյոք Թուրքիան դա այսօր, կա փաստ, որը ճանաչված է ցեղասպանությունների հարցերով զբաղվող բոլոր մասնագետների կողմից աշխարհում, ճանաչված է աշխարհի շատ եւ շատ երկրների կողմից: Սակայն ներկայիս պայմաններում մենք դա չենք ճանաչում նախապայման թուրքերի հետ հարաբերությունների հաստատման համար»:

Այս հարցազրույցից հետո, Հ.Քլինթոնը հեռախոսազրույց է ունեցել Թուրքիայի ԱԳ նախարարի հետ….

Իսկ ՀՅԴ-ն պատրաստվում էր ցույց անել…..

Կբացվի սահմանը???? Ինչ եք կարծում..

Կոմունիսնտները սկսեցին` Կոնգրեսը ավարտեց

Աշխատավորների օրը զանգվածային միջոցառումներով առատ էր: Առավոտյան կոմունիստները “վպերյոդ” արեցին, երեկոյան`ընդդիմությունը: Առավոտյան “Կեցցե մայիսի 1-ը” ցուցապաստառներով, թմբուկ, շեփորով կոմունիստական կուսակցության երեւանյան եւ մարզերից քաղաք հասած համակիրները քայլեցին մինչեւ Շահումյանի արձան: Նրանց հետ էին նաեւ դպրոցահասակ երեխաներ` կարմիր վզկապներով ու գլխարկներով: Երեկոյան ընդդիմության բազմամարդ երթը անցավ Մաշտոց պողոտայով,Հանրապետության հրապարակով, Ամիրյան, Թումանյան փողոցներով եւ հասավ մինչեւ Հյուսիսային պողոտա: Նրանց հետ էին ոստիկանները: Մարտի 1 ի հանրահավաքից մեկ ամիս անց ընդդիմության հանրահավաքը, ըստ ամենայնի, 4 կարեւոր “իրավիճակ” ուներ մեկնաբանելու. սոցիալ-տնտեսական իրավիճակի վատթարացում, յոթ քաղբանտարկյալների գործի տապալում, հայ-թուրքական երկխոսության խորացում, Երեւանի քաղաքապետի ընտրության նախապատրաստություն։

“Հարց է առաջանում. ի՞նչն էր բարձրացված այդ ամբողջ աղմուկի իմաստը։ Ցավոք, հարցի պատասխանը դառնահամ է լինելու հայկական կողմի համար։ Ամբողջ խնդիրն այն է, որ Թուրքիան, Հայաստանի հետ հարաբերությունները կարգավորելու ընդհանուր տրամադրվածությունից բացի, իր առջեւ նաեւ մի ավելի նվազագույն եւ կոնկրետ նպատակ էր դրել, այն է՝ ամեն գնով կանխել Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների նախագահ Բարաք Օբամայի եւ ամերիկյան կոնգրեսի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման վտանգը։ Թուրքիան լիովին հասավ իր նպատակին, Հայաստանը մնաց ձեռնունայն, իսկ Սփյուռքը դարձյալ հուսախաբ եղավ։ Ֆուտբոլային դիվանագիտությամբ սկսված խաղի առաջին կեսն ավարտվեց 1։0 հաշվով՝ հօգուտ Թուրքիայի”,-իր ելույթում ասաց ՀՀ առաջին նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը` խոսելով հայ-թուրքական հարաբերություններում վերջերս նկատվող աննախադեպ տեղաշարժի մասին:

Կրկին “16”-ը “61” դառա՞վ… Այս անգամ էլ Օբամայի՞ թեթև ձեռքով…

ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի Թուրքիա կատարած այցի, հայ-թուրքական սահմանի “հնարավոր” բացման եւ ՀՀ պետական ապարատի “նախաձեռնողական” արտաքին քաղաքականության արդյունքում հայ-թուրքական հարաբերությունները վերջին շրջանում կրկնակի հաճախ սոցիալականացվեցին ու լայնորեն քննարկվեցին ամենուր` բակերի “բեսեդկաներից” մինչեւ ինտերտեային կայքեր ու բլոգեր:Բայց ռեկորդը երեւի`սոցիալական համայնքներինն էր, որտեղ 3 օրվա ընթացքում ցեղասպանության ճանաչման “օբամայական” ակնկալիքների, հայկական պահանջատիրության, հայ-թուրքական սահմանի բացման եւ այլ ընդհանուր թեմայով ավելի քան 61 խմբի միանալու հրավեր ստացա: Վերջին խմբի հրավերը, որը երեկ երեկոյան եկավ “Ամոթ քեզ, Օբամա” վերնագիրն ուներ…

Ըստ երեւույթին, Ստամբուլում ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբաման մանեւերց դիվանագիտական ընդունված մոտեցմամբ` իր աջակցությունը հայտնելով երկկողմ հարաբերությունների կարգավորմանն ուղղված Հայաստանի եւ Թուրքիայի ղեկավարների ջանքերին եւ գոհունակություն հայտնելով բանակցություններում վերջերս արձանագրված առաջընթացի կապակցությամբ: “Ես իմ տեսակետները չեմ փոխել“,-հայտարեց նա Անկարայում կայացած ասուլիսի ժամանակ` պատասխանելով Հայոց ցեղասպանությանը վերաբերող հարցին, ապա ավելացրեց. “Ինձ ոգեշնչել են այն լուրերը, որ Աբդուլա Գյուլի պաշտոնավարման օրոք բանակցային գործընթաց է սկսվել Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ, որի նպատակն է մի շարք կուտակված հարցերի լուծումը գտնելը, այդ թվում` այս մի խնդրի լուծումը: Ես կուզեի հնարավորինս աջակցել այս բանակցություններին, որոնք շարունակվում են եւ կարող են շատ շուտով արդյունքի հանգեցնել”:

Ֆուտբոլում պարտվեցինք, բայց դե “բարոյական հաղթանակը” կա ու կա…

Այս խաղը կարող էր սովորական ֆուտբոլային հանդիպում լինել՝ 2010թ. աշխարհի առաջնության ընտրական փուլի սովորական հանդիպումներից մեկը։ Բայց խաղին կարեւոր աշխարհաքաղաքական, ընդհուպ մինչեւ պատմական նշանակություն տրվեց, երեւի որ այդքան շուքով էլ պարտություն կրենք։ Ով գիտի։ Եթե անգամ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության համար սա նպաստավոր լինի, եթե անգամ մի երկու կարեւոր խարհրդականներ ավելի շատ դրական կողմեր գտնեն այս «միուսներում», բայց ինքներս մեր առաջ անկեղծ պիտի լինենք գոնե մի քանի հարցում։

Այն, որ Հայաստանում ֆուտբոլը, ապա հայ ֆուտբոլասերին մարզադաշտ բերելը պետք է սպասի եւս մի 10-15 տարի։ Այն, որ եթե անգամ որոշակի դիվանագիտական հարաբերություններ սկսեն Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ, ապա վերջիններս սկսելու են հայկական կողմի համար պարտվողի հոգեբանական բարդույդով/հավատացեք, անգամ դիվանագիտության մեջ նման սինդրոմ կա/։ «Այն»-եչը շատ կարող են լինել, բայց ամենատխուր տեսարանը «Հայաստան» վանկարկող բազմահազարանոց մարզադաշտը միատարած լռությամբ լքող մարդկանց դեմքերն էր։ Իրոք հիասթափությունեը մեծ էր։

ԼՂՀ անկախությունը, դաշնակցականերն ու ընդդիմության սենսացիան…

Հայաստանի պատմության տխուր, վերջերս “մեռելոցային” տոներից զատ հայ ժողովուրդը ցնծալու եւ պաշտոնյաները շնորհավորական ուղերձներ հղելու հրաշալի առիթ ունեին։ԼՂՀ անկախությունը արդեն 17 տարեկան է։ Ուռա։Մամուլում մի փոքր դիտանց արեցի եւ հասկացա, որ հատկապես հենց այսօր ամենից շատ քննակվեց վերջին տարածաշրջանային զարգացումների համատեքստում /Աբխազյաի ու Օսեթիայի ճանաչումներ/ ԼՂՀ կարգավորման գործընթացի մասին։

Ապա խոսենք ՀՅԴ հանրահավաք-համերգի մասին՝ ԼՂՀ անկախությանը նվիրված։ Բանախոսները չմոռացան ԼՂՀ անկախության կերտման ճանապարհն ու լավատեսական, հաստատակամ ասացին, որ ԼՂՀ անկախությունը դեռ կճանաչի ողջ աշխարհը։Արձագանքները հավաքվածների բավականին խիտ շարքերում առանձնապես չէին երեւում /շոգն էր պատճառը, գուցե մկիրոֆոնի ձայնը լավ չէին լսում կամ էլ գուցե վանկարկելու “հավես” չունեին, մեկ ու մեջ արձագանում էին/։ Ապա հանրահավաքը վարող Հրայր Կարապետյանը ընթերցեց Դաշնակցության կազմած հայտարարույթունը՝ ԼՂՀ կարգավորման բանակցային գործընթացը արդյունավետ դարձնելու միակ միջոցի՝ Արդբերջանի՝ ուժի կիրառումը բացառող փաստաթղթի ստորագրման մասին եւ հանրահավաքի մասնակիցները իրենց համաձայնությունը հայտնեցին նույն փաստաթղթի մասին։

Հայաստան-Թուրքիա. ինչ կլինի հետո?

Ֆուտբոլի Հայաստանի երիտասարդական հավաքականն քիչ առաջ “Հրազդան” մարզադաշտում 2:1 հաշվով կամային հաղթանակ տոնեց Թուրքիայի երիտասարդական հավաքականի նկատմամբ:15 հազար հանդիսականների աջակցության ներքո հայ երիտասարդներն իրենց լավագույն հանդիպումներից մեկը անցկացրին, եթե ոչ լավագույնը: Առաջին խաղակեսում հայ ֆուտբոլիստները ստեղծելով մի քանի ռեալ գոլային պահեր, այդպես էլ չկարողացան բացել հաշիվը: Իսկ ահա թուրքերը, 66-րդ րոպեին օգտվելով մեր թիմի պաշտպանների կոպիտ սխալից առաջ անցան հաշվի մեջ: Աչքի ընկավ Դուրակը:

Թվում էր ընդունած գոլից հետո Վարուժան Սուքիասյանի սաները կորցրին հաղթելու հնարավորությունը, սակայն հայ ֆուտբոլիստներին խաղավերջում հաջողվեց կատարել անհնարինը: Նախ, 89-րդ րոպեին տուգանայինի խաղարկումից հետո Կառլեն Մկրտչյանը հավասարացրեց հաշիվը: Ստանալով հոգեբանական առավելություն, Հայաստանի ընտրանին նետվեց առաջ, եւ մրցավարի ավելացրած ժամանակահատվածում Հենրիխ Մխիթարյանը 2-րդ անգամ գրավեց թուրքերի դարպասը: Այս գոլից հետո “Հրազդան” մարզադաշտ եկած հազարավոր ֆուտբոլասերները հայտնվեցին ցնծության մեջ եւ հանդիպման ավարտից հետո “Հա-յա-ստան” վանկարկելով սկսեցին տոնել հաղթանակը մարզադաշտի մերձակա փողոցներում: Այս հաղթանակից հետո Հայաստանի երիտասարդական հավաքականը “Եվրո-2009”-ի ընտրական 2-րդ խմբում 10 միավորով շարունակում է զբաղեցնել 4-րդ հորիզոնականը: