Մինչեւ սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեն Հայաստանում սպասվում են մի շարք սկանդալներ։ Կփորձեմ ներկայացնել դրանց հիթ շքերթը (հերթականությունը պայմանական է)։ Մինչ այդ նկատենք՝ դրանք պարզապես սկանդալներ չեն, որոնք ծագում են այս կամ այն օլիգարխի կամ պաշտոնյայի քմահաճույքով եւ եթե անգամ՝ քմահաճույքով, դրանք ընդհանուր սցենարի մեջ են։ Այդ մարդիկ իրենց բնությամբ են սկանդալների սցենարի մեջ տեղավորվում։ Իսկ սկանդալների սցենարիստը, չմոռանանք, Սերժ Սարգսյանն է, որովհետեւ սկանդալիստներին ինքը հենց դրա համար էլ պահում է։ Այդ մարդիկ ուշադրություն շեղելու եւ միաժամանակ շեֆից կախվածությունն ավելի մեծացնելու համար են։ Ինչու՞՝ մի փոր հացի համար, ընկերներ, մի փոր հացի համար։
Այսպիսով, մինչեւ հանրաքվեն բացառված չէ որեւէ պաշտոնյայի կամ պատգամավորի աղմկահարույց սպանությունը։ Դրա անունը դնենք զոհաբերություն։ Այն, ինչ քաղաքացու համար սպանություն է, իշխանության համար զոհաբերություն է, մարդը զոհաբերվում է «ընդհանուր գործին»։ Իսկ ընդհանուր գործն էլ այն է, որ զոհաբերվողն այսպես թե այնպես իշխանությանը պետք չէր գալու փոփոխությունների հանրաքվեից հետո։
Երկրորդ սկանդալը առաջինի նման «մերձ» է զոհաբերությանը, սակայն առանց արյուն թափելու։ Իր բնույթով այն կհիշեցնի սեքսուալ սկանդալին, բայց այս մեկում իշխանության նախատեսած զոհերը կձերբակալվեն։ Նրանց քրեական անցյալը իշխանության համար ժամկետանց է, բացարձակապես անպիտան օգտագործման համար։ Բացառված չէ, որ ձերբակալվելիք անձը ուղղակիորեն քրեական կերպար չլինի, ինչպիսին Գագիկ Բեգլարյանն է կամ Ռուբեն Հայրապետյանը։ Հնարավոր է նա լինի փոխոստիկանապետ, կամ որեւէ այլ նախարար։ Սկանդալների մի մասը երկու հարց է լուծելու՝ ազատվել ապագա իշխանության կերակրատաշտին չսազողներից եւ լուծել ժողովրդի «զբաղվածության» հարցը։
Երրորդ սկանդալը բնույթով նման կլինի աղետի՝ ասենք, խոշոր պայթյուն որեւէ սուպերմարկետում, որեւէ օլիգարխի տանը, որեւէ նախարարի օբյեկտում, կամ հրդեհ հանրային որեւէ շինությունում, իհարկե, «ցանկալի» է զոհերով։ Ասենք, կառավարությունում։ Մնացած այլ հրդեհները ժամկետանց են։
Չորրորդ սկանդալում դարձյալ մահ կա, բայց գուցե այն «սպանություն» չորակվի, քանի որ, համենայնդեպս, լուրը սպանության մասին չի լինի, այլ՝ մահվան։ Իսկ ո՞ր մահերն են սովորաբար գաղտնի մնում՝ քրեակատարողական հիմնարկներում տեղի ունեցած մահերը։ Չորրորդ սկանդալի մահը կվերաբերվի Նաիրի Հունանյանին կամ на худой канец՝ Կարեն Հունանյանին։ Այս տղաները դեռ չեն սպառել իրենց «օգտակար գործողության գործակիցը» Սերժ Սարգսյանի ծրագրերում։ Ժամանակն է, որ մի «խելքը գլխին գործի» ծառայեն։
Հինգերորդ սկանդալը ակնհայտ ահաբեկչական է՝ այն պարզապես պայթյուն չէ կամ պարզապես՝ սպանություն։ Այն հոգեկան հիվանդի «հովերով» ասպարեզ մտնող մի «մահապարտի» հայտնություն է, որը կհաջողացնի մինչեւ հանրաքվեն սարսափի մեջ պահել Հայաստանի Հանրապետությունը։ Հիշեք, Սերժ Սարգսյանը հավերժական իշխանության հարց է լուծում, իսկ սրա առաջ բոլոր միջոցները «ընդունելի» են։
Վեցերորդ սկանդալը փոքրիկ սկանդալների մի բույլ է, որում կան պաշտոնեական բռնություններ քաղաքացիների հանդեպ։ Բայց սրանք ընդհանուր առմամբ վախի մթնոլորտը քոք պահելու համար են։ Դարձյալ կլսենք Սուրիկ Խաչատրյանի, Ռուբեն Հայրապետյանի, Առաքել Մովսիսյանի, Սամվել Ալեքսանյանի եւ այլոց «հերոսությունների» մասին, թե որ օբյեկտում ում են շան օրը գցել։ Սակայն սրանք, հենց այնպես, պարզապես ատամի տակ մնացած կերակուրի մնացորդի էֆեկտով սկանդալներ են լինելու, կամ ինչպես «ինտելեկտուալ» խաղերում է լինում՝ «բլից» սկանդալներ։ Այս տղաները պետք է դրսեւորվեն, որովհետեւ նրանց հանգստությունը տագնապեցնող է Սերժ Սարգսյանի համար՝ մի՞ թե այդքան անկախ են ինձանից։
Յոթերորդ սկանդալում Սերժ Սարգսյանի ուղղակի ձեռագիրը չկա, ինչպես չկա նրա ուղղակի ձեռագիրն, ասենք, Անդրանիկ Մարգարյանի մահվան մեջ, որի արդյունքում նա դարձավ ՀՀԿ-ի լիարժեք տեր ու տնօրենը։ Դա ինքնասպանությունների եւ աղմկահարույց այլ հանցագործությունների շատացումն է, որեւէ ավտոբուսի հրդեհումը, զոհերով ուղեկցվող սողանքը, փողոցային հրաձգությունները, օրենքով գողերի տազբորկեքը «Փարվանայում» կամ «Փարավոնում»։ Սրանցով էլ ժողովուրդը կզբաղվի եւ ականջ չի դնի սահմանադրական փոփոխություններին։
Ութերորդ սկանդալն արդեն Հանրապետական «ինտելեկտի» աշխուժացումն է ԱԺ-ում։ Այստեղ ամեն ինչ պետք է արվի շատ նուրբ, չէ՞ որ առաջիկա նստաշրջանում թեման լինելու է հիմնականում սահմանադրական փոփոխությունները։ Սկանդալը պետք է ուղղակիորեն կապ չունենա բարեփոխումների քննարկումների հետ, որովհետեւ «կստվերի» բարեփոխումների «բարի» համբավը։
Իններորդ սկանդալը, բացառված չէ, որ կապ ունենա հենց Սերժ Սարգսյանի անձի հետ։ Այսինքն, այն լինի ոչ թե սկանդալ, այլ՝ տրիումֆ, դիցուք, այն մասին, թե ինչպես ինքը ժպտաց կույր երեխային, ինչպես անձրեւի ժամանակ կանխեց սայթաքող անծանոթ գեղեցկուհու անկումը, ասենք Սիրահարների այգում։ Այսինքն, մի շատ աշխարհիկ եւ համր կատարում, որը Հայաստանին ամբողջ աշխարհում «բարձրացրեց» այլ հարթություն։ Դրա համար կան իշխանական լրատվամիջոցները։ Այս կետը միակ ստույգ անարյուն «սկանդալն» է, եթե, իհարկե, անծանոթ գեղեցկուհին չընդդիմանա, կույրն էլ հանկարծ չտեսնի, թե ով իրեն ժպտաց։
Տասներորդ սկանդալն, ի դեպ, կարող է վերաբերվել հրաշքներին։ Դիցուք, հայտնաբերել են Վահագն Աստծո ոսկորները կամ, մեղա, մեղա, Սամվել Ալեքսանյանի (հիշում եք, չէ՞, նրա պատիվը պաշտպանող կանանց փաստարկը՝ Քրիստոսից հետո երկրորդ մարդն է) դեղագործները հրաշք դեղ են պատրաստել։ Կամ նման մի հիմարություն։
Այս շքերթի մեջ չեն մտնում «автопилот» կամ ինքնաբուխ սկանդալները, ինչպիսիք են Սյունիքի մարզպետի խորհրդական Զարզանդի դպրոցի փոխտնօրեն նշանակվելը, կառավարության աշխատակցի ինքնասպանության փորձը, որեւէ օլիգարխի «դոզայի տակ մնալը»։ Բացառված չէ նաեւ դրսի «աջակցությունը» ինքնաբուխ սկանդալների «արտահայտմանը»՝ Մոսկվան կամ Վաշինգտոնը հրապարակում են աղմկահարույց տնտեսական հանցանքներ, ասենք, հակասանկցիոն գործարքներ եւ այլն։ Ինքնաբուխ սկանդալների պակաս Հայաստանն, իհարկե, չի ունենա։ Սկանդալների միայն արձանագրված տեսականին այնքան լայն է, որ սրանց մի մասը կարելի է «պահեստավորել»՝ 2017-ի ԱԺ ընտրություններից առաջ ժողովրդին «բաժանելու» համար։
Մհեր Արշակյան
Leave a Reply