Մովսես Շահվերդյան.”հայրենիքի դավաճանության շղթան սկսում է ընտրություններից”

Դիանա Մ. – Քանի՞ անդամ ունի ՀԱՍԿ-ը եւ քանի ավագանու հավակնություն ունեք:

Կուսակցության անդամների թիվը 10-ն է եւ 2 ու կես հազարից մանավանդ վերջին օրերին կուսակցությունը համալրվում է նոր անդամներով` կապված վերջին օրերի մեր ակտիվ աշխատանքների հետ: Իսկ ավագանու թեկնածուների մեր ցանկում գրանցված է 29 մարդ:

Բլանշ -Ինչպե՞ս է ընթանում քարոզարշավը: Ի՞նչ է հաջողացրել իրականացնել այս ընթացքում ՀԱՍԿ-ը:

ՀԱՍԿ-ը իր քարոզարշավը կազմակերպել եւ իրականոցնում է այնպես, ինչպես ի սկզբանե նախատեսել էինք: Մենք անց ենք կացնում բակային հանդիպումներ ժողովրդի հետ մեր ակտիվիստների միջոցով, մենք մասսայական միջոցառումներ չենք կազմակերպում: Նաեւ օգտագործում ենք հեռուստառադիոեթերը, մամուլը:

Դիանա Մ. – Ձեր քարոզարշավի ընթացքում հանրահավաքային դերին չե՞ք դիմում: Ինչու՞: Ընտրողների հետ առ երես շփումից խուսափում եք, թե:

Նախ ասեմ, որ մեր կուսակցությունը իր պատմության մեջ միայն մեկ անգամ է հանրահավաքի դիմել: 1999-ի մարդի վերջին, երբ մեր կուսակցությունը հանրահավաքով առաջադրեց Կարեն Դեմիրճյանին: Դա նախ մեր ոճը չէ: Նշեմ նաեւ, որ հանրահավաքը նաեւ մեծ կազմակերպչական աշխատանք է եւ մենք նպատահակահարմար չենք գտնում:

Դիանա Մ. -Ի դեպ, խոսեցիք Կարեն Դեմիրճյանի մասին, որքանո՞վ եք պարկեշտ համարում Կարեն Դեմիրճյանի անունը օգտագործելը, երբ նրա որդին ձեզ մրցակից դաշինքի ցուցակում է:

Դա մեր կուսակցության կենսագրությունն է եւ մենք անդրադարձանք այդ թեմային այն ժամանակ, երբ սկսեցին հնչել այնպիսի կարծիքները, թե մենք անհայտ կուսակցություն ենք: Մենք պարզապես որոշեցինք հիշեցնել մեր քաղաքական կենսագրությունը: Այլ մարդ էլ լիներ մեր թեկնածուն, նորից պետք է հիշեցնեինք այդ մարդու անունը, պարզապես այդ մարդը Կարեն Դեմիրճյանն էր: Մենք Կարեն Դեմիրճյանին մեծ հարգանքով ենք վերաբերվել, իսկ իր որդին ընդհամենը իր որդին է եւ կապ չունի 99-ին մեր կատարած քայլերի հետ:

Բլանշ – Այնուամենայնիվ, Պարոն Շահվերդյան, ինչո՞ւ որոշեցիք մասնակցել ՏԻՄ ընտրություններին:

Ինձ թվում է, դուք պետք է զարմանայիք, եթե մենք չմասնակցեինք եւ պետք է հարցնեիք` ինչու մինչեւ հիմա ակտիվ մասնակցություն չեք ունեցել անցած ընտրություններին: Որովհետեւ անցած քաղաքական կուսակցության առաջին անելիքը ընտրություններին մասնակցելն է: Մինչեւ հիմա չենք մասնակցել, որովհետեւ 99 թվականից հետո, քաղաքական իրավիճակի պատճառով քաղաքական դաշտ մտան նոր գործիչներ, նոր հարաբերություններ ձեւավորվեցին` կամ շատ անձնավորված կամ գաղափարական եւ եթե ավելի անկեղծ լինենք, դաշտ մտավ նաեւ Ստեփան Դեմիրճյանը եւ որոշեցինք չխանգարել նոր մարդիկանց, գնահատեր: Հնարավորություն տվեցինք մյուսներին: Մենք մեր գործունեությունը երբեք չենք դադարեցրել, միշտ գործել ենք, բայց ավելի պասիվ, քան այսօր ենք գործում:

Բլանշ – Մեր ընթերցողներից ku-ku-ն հարցնում է, թե` եթե դուք ժամանակին համակրել եք Կարեն Դեմիրճյանին, ապա հիմա ինչո՞ւ նրա որդու կողքին չեք:

Ես խորհուրդ կտայի կու-կու-ին այդ հարցը ուղղել նրա որդուն` թե ինչու այսօր իմ կողքին չէ:

Բլանշ – Նույն ընթերցողը նաեւ հարցնում է` եթե չեք ուզում դառնալ քաղաքապետ, ապա ինչո՞ւ եք մտել պայքարի մեջ: Հավանաբար նա ի նկատի ունի մամուլում հրապարակված ձեր այն խոսքերը, թե քաղաքապետի աթոռին չեք հավակնում:

Ես ոչ թե չեմ ուզում դառնալ քաղաքապետ, այլ ուզում եմ ասել, որ մենք պաշտոններ ստանալու մոլուցքով չենք տառապել ու չենք տառապում`չնայած դրա հնարավորությունը միշտ էլ ունեցել ենք: Պարզապես մեր ցանկությունն է, որ սոցիալիստական գաղափարախոսություն կրող ուժը ներկայացված լինի քաղաքական դաշտում: Դա է մեր հիմնական խնդիրը:

Դիանա Մ. – Ինչպե՞ս եք պատկերացնում ուժերի դասավորվածությունը ընտրությունների արդյունքում: Քանի՞ տեղ եք պատկերացնում ձեր ավագանիների համար:

Միշտ ասել եմ, որ 7 տոկոսի շեմը անպայման կհաղթահարենք: Ենթադրում ենք` իմանալով այսօրվա Երեւանի ապրողների արդյունքները: Անհնարին է, որ այսօրվա Երեւանում սոցիալիստական գաղափարախոսության օգտին 7 տոկոս կլինի: Առավելագույնի մասին դեռ վաղ է խոսել, չեմ կարող ասել: 7 տոկոսը կարծեմ 5 հոգի է, ուրեմն 5 հոգի պետք է լինի մեր ավագանիներից:

Դիանա Մ. – Իսկ ընդդիմությունը ավելի շատ ձայներ կհավաքի, թե՞ իշխանությունը:

Քանի որ մենք միշտ անկեղծ ենք պատասխանում հարցերին, ասեմ, որ հաշվի առնելով այսօրվա Երեւանի սոցիալ-տնտեսական վիճակը, բարոյահոգեբանականը, քաղաքացիների տրամադրվածությունը, իհարկե այսօր ընտրողների մեծ մասը ընդդիմադիր է իր կեցվածքով:

Դիանա Մ. – Իսկ արդյունքները կհամապատասխանե՞ն իրականին:

Ու ուրեմն, մեր կյանքի ամենացավոտ կողմերն են վերջին տարիների:Ես առիթից օգտվելով ասեմ, որ այս անգամ բոլորը պետք է ջանան անցկացնել ընտրությունները առավելագույնս արդար եւ թափանցիկ, որպեսզի արտահայտվի ընտրողների կամքը: Եթե այս անգամ էլ էսպես խոշոր խաղտումներ եղան, որոնք ժողովրդի մեծամասնությունը չընդունեց, դա ճակատագրական սխալ կլինի եւ դրա հետեւանքներ էլ այլ են լինելու, թող բոլորը դրա հետ հաշվի նստեն:

Բլանշ – Մեր ընթերցողներից “Հայկը” հարցնում է` ճիշտ է արդյոք այն ինֆորմացիան, որ վերջին պահին հրահանգով եք որոշել մասնակցել ընտրություններին: Ո՞ւմ խնամու տանն է հանդիպում եղել եւ հրահանգվել դնել այն:

Հարցը անլուրջ է իր ողջ բովանդակությամբ: Բայց քանի որ հնչել է, պատասխանեմ: Ոչ մի քաղաքական ուժ, մանավանդ վերջին պահին չի կարող որոշում կայացնել մասնակցելու ընտրություններին, մանավանդ այս ընտրություններին, որովհետեւ մենակ օվիրից եկած տեղեկանքները մի երեք օր է տեւել, որ տեղեկանքները հավաքվեն, էլ չեմ ասում, որ մյուս թղթաբանությունը մի ամիս տեւած գործ է: Իսկ այդ արտահայտությունը մտավ շրջանառության մեջ, որովհետեւ մենք վերջինն էինք թղթերը հանձնել, ուղղակի մեր գրասենյակը գնտվում է ԿԸՀ հարեւանությամբ հարեւան շենքում է, մեկ ու կես րոպեի ճանապարհ է: Մենք 5:30 այնտեղ են եղել, կարծեմ ՀԱԿ-ն էր գրանցվում, դե ասացին սպասի մինչեւ ձերը կընդունեն:

Դիանա Մ. – Ձեր կուսակցության ֆինանսական միջոցները որտեղի՞ց են գոյանում:

Մեր կուսակցությունը համեստ ֆինանսական միջոցներ ունի: Ես տեսնում եմ, որ տրամաբանությունը այսպես է գործում, եթե նախկինում իշխանություն չեք եղել, հիմա լծակներ չունեք, փող որտեղից է գոյանում: Մենք միայն մեկ գրասենյակ ունենք, իսկ կուսակցությունը իր միջոցներով, որը կարող է գոյանալ եթե կուսակցության 2500 անդամները ամեն մեկը 1000 դրամ տալ:

Դիանա Մ. – Դու հիմա իշխանությու՞ն եք, ընդդիմությո՞ւն, թե՞ կենտրոնում` ինչպես Տիգրան Կարապետիչը:

Մենք Հայաստանի սոցիալիստական աշխատավորական կուսակցությունն ենք: մենք սեցիալիստական է, ի տարբերություն 1990 թվականից գործող մեր իշխանությունների: Մեր իշխանությունները մինչ այսօր բացառապես լիբերալեր են` եւ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի օրոք, եւ Ռոբերտ Քոչարյանի, եւ այսօր: Դրանց բոլորին ալտերնատիվ քաղաքական ուժ ենք: Մենք ընդդիմություն ենք 1990 թվականից բոլոր իշխանություններին անխտիր:

Բլանշ – Մեր ընթերցողներից Հայքը իր հարցը ուղղել է այսպիսի ձեւակերպմամբ` Դաշնակներին համարո՞ւմ եք ընդդիմություն: Իսկ Տիգրան Կարապետիչին ձեզ մրցակից համարո՞ւմ եք:

Մենք բոլոր ուժերին էլ համարում ենք մեզ մրցակից, բոլոր 6 ուժերին էլ: Իսկ Դաշնակներին, իրենց հարցրեք` իրենք իրենց ընդդիմություն համարում են:

Բլանշ – Նորից նույն բլից հարցերի համատեքստում: Նորից մեր ընթերցող Հայքի հարցերից: Սերժ Սարգսյանին համարո՞ւմ եք լեգիտիմ նախագահ: Ռոբերտ Քոչարյանին հարգո՞ւմ եք: Չեք պահանջում Էդվարդ Նալբանդյանի՞ հրաժարականը:

Ռոբերտ Քոչարյանին հակադրել ենք Կարեն Դեմիրճյանին: Ոչ առաջին, ոչ երկրորդ առաջադրման ժամանակ նրա թեկնածությունը չենք պաշտպանել: Սերժ Սարգսյանի թեկնածուությունը չենք պաշտպանել: Էդվարդ Նալբանդյանի հրաժարականը պահանջելու հիմքերը որն է: Կարծում են, որ սխալ արտաքին քաղաքականություն է վարում: Նա նոր է այդ պաշտոնում: Մենք ուշադիր հետեւում ենք արտաքին հարաբերությունների զարգացումների ընթացքին` հատկապես հայ-թուրքական խնդիր, արցախյան խնդիր:

Բլանշ- Հարցնում են` ու՞ր էիք մարտի 1-ին:

Մարտի 1-ին ոչ միայն ես, այլեւ մեր ակտիվիստների մի ստվար խումբ գտնվում էր Շահումյան հրապարակի դիմաց ուղիղ եւ գնտվում էին ժողովրդի առաջին շարքերում: Եվ եթե Շահումյանի մերձակա տարածքում եթե բախումներ չեն եղել հիմնականում եւ ի շնորհիվ մեր ակտիվության էր:

Դիանա Մ. – Ձեր կարծիքով իշխանությունը փորձում էր ճնշե՞լ ժողովրդին, թե՞ ընդդիմությունը փորձում էր բռնի ուժող տապալել սահմանադրական կարգը:

Քանր որ բոլոր դեպքերի ականատեսն ենք մենք եղել, ընդդիմությունը որպես ընդդիմություն սխալ է, այնտեղ ծրագրավորված գործողություն չի կատարել, բայց ժողովրդի դա իսկապես ժողովրդի պոռթկումն է եղել, մենք առավոտից տեղյակ էինք ինչ էր կատարվում, ընդդիմությունը անգամ չկար էլ: Էնտեղ որեւէ գործողությունը ծրագրված չէր, ամեն ինչ եղել է հանպատրաստից: Թե ինչու էդպես տխուր ավարտ ունեցավ, մինչեւ հիմա էլ մտածում եմ ու պատասխանը չեմ գնտում: Ինչպես Սարոյանն էր ասում` ինչ-որ մի բան ինչ-որ մի տեղ ճիշտ չէ:

Դիանա Մ. – Ինչպե՞ս եք ապրում, աշխատում, բավարո՞ւմ է ձեզ ձեր աշխատավարձը:

Լինել կուսակցվության նախագահ, մանավանդ ընտրական շրջանում դա շատ բարդ եւ ծանր աշխատանք է: Կարող եք հարցնել մյուս կուսակցությունների նախագահներից: Առավոտից զբաղված եմ ասուլիսներով, հարցազրույցներով, քարոզչությամբ:

Բլանշ – Մեր ընթերցողներից Վազգենը ասում է, որ ուսանող է, որոշել է ձայնը ՀԱՍԿ-ին տալ եւ հետաքրքրվում է` ընտրվելու դեպքում ի՞նչ եք պատրաստվում անել երիտասարդության համար:

Ինչ-որ արվում է էս երկրում, առաջին հերթի պիտի արվի երիտասարդության համար: Եվ սխալը եւ լավը առաջին հերթին երիտասարդներն են զգալու իրենց մաշկի վրա: Կանկրետ առաջի հերթին մատչելի ուսուցում ենք նախատեսում երիտասարդության համար: Դրա համար մեխանիզմներ ենք մշակել: Ակտիվ հանգիստ է պետք եւ դրա համար պայմաններ ապահովվել եւ ոչ թե միայն էլիտար կոչված երիտասարդության համար: Երիտասարդները պետք է հնարավորություն ունենան իրենց աշխատանքով իրենց հացը վաստակելու: Երիտասարդների համար նախատեսել ենք նաեւ մատչելի բնակարանային շինարարություն: Մեխանիզմներ նույնպես մշակված են:

Դիանա Մ. – Սեւ քարոզչության տարրեր նկատու՞մ եք ձեր կուսակցության շուրջ եւ ընդհանրապես, քարոզչությունը բարի դաշտո՞ւմ է անցնում, թե՞ ոչ:

Քանի որ քարոզչությունը ի սկզբանե ձեւավորում եւ իրականացնում են լրատվամիջոցները, ես կուզեի լրատվամիջոցները ավելի բարձր մակարդակի վրա լինեին, թե պրոֆեսիոնալ տեսակետից, թե լրատվական մշակութային: Ես կարծում եմ, որ ցանկացած լրագրող կամ լրատվամիջոց կարող է ունենալ իր համակրանքն ու հակակրանքը, դա իր գործն է, բայց պետք է չափի մեջ տեղավորվել եւ սանձարձակ չլինեն: Մեր նկատմամբ առանձնապես բարյացակամ վերաբերմունք չենք տեսել ոչ իշխանական, ոչ ընդդիմադիր մամուլի կողմից:

Բլանշ- վերադառնալով ձեր առաջադրման հարցին, ընթերցեմ բլոգում գրված երկու հարցեր: Հայքը հարցնում է` ի՞նչ խնդիր եք լուծում: Ի՞նչ է ձեզ խոստացվել ընտրություններից հետո:

Կոնկրետ ով է խոստացել: Եթե իրենք տեղյակ են, որ որեւէ մեկը մեզ ինչ-որբան է խոստացել, մենք էլ կուզեինք իմանալ: Բայց կարծում եմ չարժե այդքան գռեհկացնել: Ընտրությունները դրանք լուրջ գործընթացներ են եւ երբ նոր գաղափարախոսություն կրող ուժ է մտնում, խորհուրդ կտայի ավելի լուրջ բերաբերվել եւ գնահատականների հարցում չշտապել:

Բլանշ- Ես ներողություն եմ խնդրում, այնուամենայնիվ, պետք է ընթերցեմ: Հայկ-ը գրում է` հասկանո՞ւմ եք արդյոք, որ այս քայլով պատասխանատվություն եք վերցնում ռեժիմի արած ու անելիք հանցագործությունների ու չարագործությունների համար:

Մենք որեւէ մեկի արած լավ կամ վատ գործերի համար պատասխանատվություն չենք կրում: Մենք պատասխանատվություն ենք կրում միայն մեր արածների համար: Թող այս հարցը տան այն մարդկանց, ովքեր ռեժիմի հետ սերտ կապերի մեջ եւ կան: Չհիշեցնեմ անուն առանուն: Ես պատմաբան եմ եւ լավ հիշողություն ունեմ:

Բլանշ- Մարատի հարցը. Հարգելի ՀԱՍԿ բարձր ենք գնահատում ձեր անցած քաղաքական ճանապարհը, բայց ցավոք սրտի դրա մասին ոչինչ չգիտենք, արդյո՞ք ձեր մասնակցելու նպատակը քաղաքապետի ընտրություններին ժողովուրդին թյուրիմածության մեջ գցելն է:

Մենք հակառակն ենք ուզում անել, մենք ժողովրդին հստակ գաղափարական ընտրություն անելու հարավորություն ենք տալիս: Թյուրիմացությունը մյուսներն են գցում: Մենք լինելով լիբերալ դաշտի գործիչներ միջանձնային հարաբերությունները փորձում ենք քաղաքական դաշտում լուծել, որպեսզի ժողովուրդը հնարավորություն ունենա հստակ ընտրություն կատարելու:

Դիանա Մ. -Ինչ խորհուրդ կտաք ընտրողներին, որոնք մայիսի 31-ին պետք է որոշեն Երեւանի ճակատագիրը:

Առաջին իմ խորհուրդն է, ցանկությունն է, խնդիրանքն է. Ակտիվորեն մասնակցեք ընտրություններին, որոշվում է ձեր եւ ձեր երեխաների ապագան: Անտարբեր մի եղեք ընտրություններին: Երկրորդ. Բոլորս միասին հսկենք, որ ընտրություններ լինեն արդար եւ օրինավոր եի որ ճիշտ արտահայտեն մեր ցանկություններն ու տրամադրությունները: Չվաճառեք ձեր ձայները, ձայնավաճառությունը ավելի վատ է, քան մարմնավաճառությունը կամ մարդավաճառությունը: Ու այսպես սկսվում է մի շղթա, հայրենիքի դավաճանության շղթա, դա անբարոյականություն է հիմնում մեր հասարակության մեջ:

Ե.Գ. Հարցազրույցի աուդիո տարբերակը, որը ձայնագրվել է օն-լայն հերարձակման ժամանակ կարող եք լսել սեղմելով այստեղ: Հիշեցնեմ, որ հարցազրույցը վարում էր Դիանա Մարկոսյանը եւ ես` Բլանշը կամ Շուշան Հարությունյանը ներկայացնում էի ձեր հարցերը: